Rehabilitacja lecznicza oferowana przez ZUS jest skierowana do osób pracujących, którym z powodu choroby lub urazu grozi utrata zdolności do pracy. Dzięki tej formie leczenia mają szansę na powrót do aktywności zawodowej po zakończeniu rehabilitacji. Celem rehabilitacji jest zapobieganie pogarszaniu się stanu zdrowia. Ta forma prewencji rentowej przynosi wymierne rezultaty, co pozwala wielu osobom, mimo doznanych urazów czy przebytych ciężkich chorób, na powrót na rynek pracy.
Decyzję o skorzystaniu z rehabilitacji leczniczej oraz o jej formie podejmuje lekarz orzecznik ZUS. Rehabilitacja może być realizowana w systemie ambulatoryjnym, co oznacza 24 dni zabiegowych bez noclegu w placówce znajdującej się w miejscu zamieszkania. Istnieje również możliwość rehabilitacji stacjonarnej, podczas której ubezpieczony może spędzić w sanatorium ponad trzy tygodnie. Schorzenia, które można rehabilitować w ramach prewencji rentowej, obejmują: narząd ruchu, układ krążenia, układ oddechowy, narząd głosu oraz schorzenia psychosomatyczne, takie jak zaburzenia nerwicowe. Z rehabilitacji mogą również skorzystać osoby po leczeniu nowotworu piersi. W systemie ambulatoryjnym możliwa jest rehabilitacja narządu ruchu oraz układu krążenia, w tym rehabilitacja monitorowana telemedycznie.
Od 3 lutego będzie można skorzystać z wczesnej rehabilitacji powypadkowej w systemie stacjonarnym. Natomiast od 1 kwietnia ruszy rehabilitacja osób z schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego, która będzie oferowana zarówno w formie stacjonarnej, jak i ambulatoryjnej. Warto jednak zaznaczyć, że dla osób skierowanych z województwa kujawsko-pomorskiego rehabilitacja ta będzie dostępna wyłącznie w formie stacjonarnej.
Z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS mogą skorzystać osoby, które są zagrożone długotrwałą niezdolnością do pracy, ale mają szansę na odzyskanie tej zdolności po zakończeniu leczenia. O skierowanie na rehabilitację leczniczą mogą ubiegać się osoby aktywne zawodowo, które są ubezpieczone w ZUS-ie, a także te, które otrzymują zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub okresową rentę z tytułu niezdolności do pracy. Emeryci również mają możliwość ubiegania się o rehabilitację, pod warunkiem, że są aktywni zawodowo i objęci ubezpieczeniem społecznym. Podstawą skorzystania z kuracji jest orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, które wydawane jest m.in. na wniosek lekarza prowadzącego leczenie.
Aby rozpocząć starania o wyjazd do sanatorium, należy najpierw skonsultować się z lekarzem prowadzącym leczenie, który wypełni wniosek PR-4. Następnie osoba, której dotyczy wniosek, składa go w dowolnej jednostce ZUS, dołączając niezbędną dokumentację medyczną, taką jak konsultacje lekarskie, karty informacyjne z leczenia szpitalnego oraz wyniki badań obrazowych i laboratoryjnych. Komplet dokumentów można złożyć osobiście w placówce ZUS-u lub wysłać pocztą. Kluczowym krokiem w uzyskaniu skierowania do ośrodka rehabilitacyjnego jest uzyskanie orzeczenia o potrzebie rehabilitacji leczniczej, które wydawane jest przez lekarza orzecznika ZUS lub komisję lekarską. Orzeczenie to może być wydane po przeprowadzeniu bezpośredniego badania lub na podstawie zgromadzonej dokumentacji medycznej. Następnie ZUS wyśle zawiadomienie o skierowaniu na rehabilitację, w którym znajdą się termin rehabilitacji, adres ośrodka oraz kluczowe informacje dotyczące organizacji turnusu rehabilitacyjnego.
Lekarz orzecznik ZUS ma możliwość skierowania na rehabilitację leczniczą nie tylko na wniosek lekarza prowadzącego. Taką decyzję może również podjąć w trakcie kontroli zwolnienia lekarskiego, na którym aktualnie przebywa chory, lub podczas badania, gdy ubiega się o świadczenie rehabilitacyjne bądź rentę z tytułu niezdolności do pracy. W razie odmowy skierowania na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS na wniosek lekarza leczącego można wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia.
Rehabilitacja trwa 24 dni, jednak ordynator ośrodka ma możliwość jej wydłużenia lub skrócenia. Osoba korzystająca z tej formy leczenia nie ponosi żadnych kosztów związanych z terapią, zakwaterowaniem, wyżywieniem ani dojazdem najtańszym środkiem komunikacji publicznej. Dodatkowo nie musi korzystać z urlopu wypoczynkowego, ponieważ lekarz wystawi na ten czas zwolnienie lekarskie.