Dewocyjne wizerunki w albumowym wydaniu

Nakładem Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku przy dofinansowaniu ze środków MKiDN wydana została publikacja autorstwa Krystyny Pawłowskiej "Świat duchowej wyobraźni. Dewocyjne obrazy pochodzenia fabrycznego w zbiorach etnograficznych Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku".  


Publikacja o charakterze albumowym omawia kolekcję wizerunków religijnych pochodzenia fabrycznego, gromadzonych w Dziale Etnograficznym włocławskiego muzeum na przestrzeni ostatniego półwiecza. Zaprezentowane z szerokim, interdyscyplinarnym komentarzem obrazy, do niedawna odgrywały istotną rolę w życiu religijnym mieszkańców Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. Upublicznienie w formie obszernego wydawnictwa kolekcji, głównie grafiki dewocyjnej z przełomu XIX i XX w., popularnej, a więc reprezentatywnej dla obu wymienionych regionów, poszerza obszar badawczy zagadnień dotyczących ludowej kultury w jej duchowym, w tym przypadku religijnym aspekcie.

Układ publikacji z wyodrębnionymi rozdziałami odwzorowuje muzealny proces badawczy, czyli gromadzenie zabytków, ich naukowe opracowanie i udostępnianie zwiedzającym. W rozdziałach wstępnych zarysowane są dzieje muzealnej kolekcji, jak też omówione historyczne czynniki kształtowania się kanonów dewocyjnego obrazowania w tradycji Kościoła, co odwzorowuje ikonografia muzealnych zabytków.

Zasadniczą część publikacji poprzedzają archiwalne fotografie z lat 60. i 80. XX w. ilustrujące klimaty domowej ikonosfery (np. święte kąty, ołtarzyki domowe bogato zdobione), w której te wizerunki występowały. Kolejne rozdziały poświęcone są omówieniu poszczególnych kultów występujących na drukowanych fabrycznych obrazach wraz z obszerną analizą etnograficzną, historyczną i artystyczną konkretnych muzealnych artefaktów. Biorąc pod uwagę ikonografię zgromadzonych w kolekcji przedstawień, prezentację rozpoczynają wizerunki maryjne, nawiązujące do polskiej pobożności ludowej, w której Maryja pełniła rolę wiodącą. Przegląd rozpoczyna analiza przedstawień narodowej ikony Jasnogórskiej Pani, koronowanej jako pierwszej w historii polskiego Kościoła, a dalej omówione są kolejne koronowane wizerunki, takie jak: Matka Boska Nieustającej Pomocy, Matka Boska Gidelska, Matka Boska Piekarska, Matka Boska Leżajska czy Matka Boska Tuchowska. Odrębne komentarze dotyczą przedstawień Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej, ukazanej także w objawieniach (wg św. Katarzyny Labouré, wg św. Bernadetty jako Madonna z Lourdes czy w objawieniach w Gietrzwałdzie). Drukowane wizerunki Marii przedstawiają ją także z Dzieciątkiem Jezus oraz jako opiekuńczą Matkę, np. Łaskawą czy Karmiącą.


Najliczniej reprezentowane w kolekcji symboliczne wizerunki ukazujące Najświętsze Serce Pana Jezusa i Niepokalane Serce Najświętszej Maryi Panny, występujące zazwyczaj w parach bliźniaczych (pendant), umieszczono w publikacji, w środkowej jej części, jako tematycznie łączące przedstawienia maryjne i chrystusowe. Kolejne rozdziały poświęcone są wizerunkom Chrystusa, Świętej Rodzinie oraz świętym patronom, do których kierowano modlitwy wstawiennicze.

Walorem obszernego 174-stronicowego wydawnictwa, bogato ilustrowanego (172 fotografie) jest upublicznienie blisko połowy obrazów fabrycznych z kolekcji liczącej ponad 270 zabytków. Wart podkreślenia jest fakt, że publikacja ukazuje wizerunki w ich nowych odsłonach na ekspozycjach stałych i czasowych. Merytoryczną wartością opracowania jest zamieszczony na końcu skrócony katalog wizerunków wg ikonografii dający pełny obraz całej kolekcji wraz z podstawowymi danymi dotyczącymi technik wykonania, wydawców, a także miejsca ich funkcjonowania w terenie.      

Promocja wydawnictwa odbędzie się 14 października 2022 r., o godz. 12.00, w gmachu Muzeum Etnograficznego we Włocławku, ul. Bulwary im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 6.



Rozpocznij dyskusję!


Znam i akceptuję regulamin portalu

Polityka

Pogrzeb praw kobiet. Protest przed biurem poselskim PiS

Protesty na ulicach polskich miast, to konsekwencje wyroku Trybunału Konstytucyjnego,..

Radni PiS o wnioskach do budżetu miasta na 2021 rok

28 września radni Prawa i Sprawiedliwości zorganizowali konferencję prasową, podczas..

Radni Lewicy apelują do biskupa A. Wiesława Meringa

Dziś pod Pałacem Biskupim radni Lewicy zorganizowali konferencję prasową, podczas..

Prezydent Włocławka:"Dyskutujmy, ale nie obrażajmy się”

Dzisiaj w ratuszu odbyła się konferencja prasowa, podczas której prezydent Włocławka..

Wybory 2020. Wyniki PKW z ponad 99 procent obwodów

W niedzielę 12 lipca odbyła się druga tura wyborów prezydenckich. Największe..

Dziennikarstwo obywatelskie

Drażliwy temat reparacji a opcja berlińska

Nowoczesna i Platforma Obywatelska dość histerycznie oskarża szeregowego posła..

Rewitalizacja Starego Miasta

Stała się ostatnio modna rewitalizacja we Włocławku. Temat niewątpliwie ciekawy...

Koszykówka dla najmłodszych

Poniedziałek, pogoda nie rozpieszcza, pod Halą Mistrzów typowy dla meczowego dnia..

Pomóż Martynce stanąć na nóżki

Martynka ma 4,5 roku, urodziła się z bardzo rzadką wadą genetyczną - zespołem..

Polska moich marzeń cz.6

Nadszedł kres moich marzeń. Kampania wyborcza czyli niecodzienny festiwal obietnic,..

WOLNE MEDIA